Het is pijnlijk dat de Nederlandse driekleur nog steeds ondersteboven hangt. Dat schrijven de nabestaanden van omgekomen militairen in een open brief. Gezamenlijk roepen zij op om de vlag op 4 en 5 mei weer recht te hangen.  Uit respect voor 'onze militairen die bereid zijn hun leven te riskeren voor ons als het nodig is. Ter bescherming van al wat ons en u lief is'. De BBTV en VBM ondersteunen deze oproep. 

Lees hier de tekst die de nabestaanden op 21 april jl. opstelden:

Beste boeren en burgers,

Duizenden Nederlandse vlaggen hing u op, ondersteboven, als signaal naar Den Haag. Half Nederland hing vol. Den Haag heeft uw vlag gezien, uw stem gehoord. Maar voor ons, nabestaanden van gesneuvelde militairen, is het pijnlijk om die vlag omgekeerd te zien hangen.

Ons kind, onze ouder, partner, broer of zus kwam thuis in een kist onder diezelfde vlag. Hun leven verloren in dienst van het Nederlandse volk. Voor uw vrede en democratie. Het is jaren geleden, maar voor ons voelt het als gisteren.

Daarom doen wij deze oproep: laten wij, Nederlanders, op 4 en 5 mei al deze duizenden vlaggen hijsen, rood-wit-blauw. Het symbool voor vrede, vrijheid, een onafhankelijk en democratisch Nederland, en uit respect voor gesneuvelden en oorlogsslachtoffers.

Vergeet niet dat de oorlog dichtbij is en dat onze militairen bereid zijn hun leven te riskeren voor ons als het nodig is. Ter bescherming van al wat ons en u lief is.

We rekenen op een Nederland vol rood-wit-blauw op 4 en 5 mei. De vlaggen zijn er, dat weten we zeker!

Nabestaanden van gesneuvelde militairen, onder wie:

Karin van Dam en Ruud Smeehuijzen, ouders van Timo Smeehuijzen

Laura Smeehuijzen, zus van Timo Smeehuijzen

Marianne en Wil Krist, ouders van Tom Krist

Luciënne Leijsen, weduwe van sergeant-majoor Mark Leijsen

Marjan en Hans Poortema, ouders van Aldert Poortema

Paul van de Rijdt, vader van Kevin van de Rijdt

Hanneke Harders, moeder van Marc Harders

Petra van der Heijden, moeder van Bart van Boxtel

Marian en Rob Hoogland, ouders van Tim Hoogland

Gerda Donkervoort, moeder van Michael Donkervoort

Gien en Theo Janzen, ouders van Luc Janzen

Jennifer Schouten, weduwe van Henry Hoving

Greetje en Jan Groenbroek, moeder en bonusvader van Henry Hoving

Matthijs Groenbroek, broer van Henry Hoving

Het Arbeidsmarkt- en Scholingsfonds Defensie (ASD) heeft onlangs een nieuwe website gelanceerd. Het ASD zet zich defensiebreed in voor de versterking van de positie en bevordering van duurzame inzetbaarheid (DI) van werkenden binnen Defensie. Dit doet het ASD door waardevolle projectinitiatieven gericht op duurzame inzetbaarheid van burger- of militair personeel te coördineren en te stimuleren. De nieuwe website biedt verschillende opties, waaronder de mogelijkheid om op eenvoudige wijze subsidie aan te vragen voor projecten. ASD is een gezamenlijke initiatief van Defensie en de bonden. Fondsmanager Lucette van der Est vertelt meer over de nieuwe website en de toekomstperspectieven van het ASD.

"Het ASD maakt een verdere professionaliseringsslag en de website kan hier natuurlijk niet bij achterblijven. Dit is immers hét visitekaartje van het fonds. Ook biedt de website een mooi platform om duurzame inzetbaarheid van defensiemedewerkers breed onder de aandacht te brengen. Dit stimuleert medewerkers om deel te nemen aan verschillende DI-initiatieven, zoals een seminar over werkgeluk voor 50-plussers. En stimuleert medewerkers ook om zelf projecten te initiëren."

De nieuwe website is mede met behulp van de Maatwerkregeling Duurzame Inzetbaarheid & Eerder Uittreden (MDIEU)-subsidie van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid tot stand gekomen. Van der Est: ‘De nieuwe website vangt dus twee vliegen in één klap: bewustwording creëren over de eigen duurzame inzetbaarheid om zo ontplooiing van projectideeën te stimuleren met behulp van onze subsidie. Dit zorgt tegelijkertijd binnen Defensie weer voor meer bekendheid over het ASD."

Op de nieuwe website kunnen Defensiemedewerkers kennismaken met het ASD en haar bestuur. Defensiemedewerkers die een waardevol en vernieuwend projectidee hebben kunnen ook eenvoudiger subsidie aanvragen. Een project moet ten goede komen aan het hele team of de eenheid en aansluiten bij een van de vier thema’s gericht op duurzame inzetbaarheid. Deze thema’s omvatten gezond, veilig en vitaal werken, goed werkgeverschap en goed opdrachtgeverschap, arbeidsmobiliteit en ontwikkelingsmogelijkheden.

Meer weten: op de website vindt u een contactbutton waarmee u contact kunt leggen met Lucette van der Est.

Een besluit ontvangen dat niet wordt uitgevoerd?

Voorkom discussie en doe zo snel mogelijk navraag

Van ons juristenteam

Een burgermedewerker ontving een besluit van werkgever Defensie. Daarin was toegezegd dat hij bij het behalen van een diploma hoger zou worden ingeschaald. De burgercollega volgde een opleiding in zijn vakgebied en wilde graag hogerop in de organisatie. Hij ambieerde een functie als teamleider. Na de afronding van zijn opleiding en het ontvangen van zijn diploma, werd de medewerker echter niet bevorderd; ook niet nadat hij hiervoor – ruim buiten de bezwaartermijn – een rekest had ingediend én een ingebrekestelling toen er maar geen beslissing door Defensie werd genomen.

Waarom duurde het zo lang?

De medewerker had vanwege persoonlijke omstandigheden pas op later moment  ̶  1,5 jaar na het behalen van zijn diploma  ̶  een rekest ingediend. Daardoor is er discussie ontstaan over de datum van de bevordering. Defensie neemt namelijk in principe de datum van het rekest als uitgangspunt. Ook voor jou als militair is het dus goed om te onthouden: als een wijziging niet wordt doorgevoerd op het moment dat je denkt er recht op te hebben, doe dan zo snel mogelijk navraag! Daarbij geldt natuurlijk wel dat Defensie bekend moet zijn met (de gegevens die tot) de gewenste wijziging (moeten leiden). Leidt navraag niet binnen een redelijke termijn tot het gewenste resultaat, maak dan (in zulke situaties) binnen 6 weken bezwaar tegen de loonstrook waarop je de wijziging níet hebt teruggezien. Want je loonstrook is een goede leidraad om veranderingen of aanpassingen in jouw personele gegevens (zoals je schaal, rang of functie) te controleren.

Rekest

Als de bezwaartermijn van 6 weken is overschreden, is er nog de optie om een rekest in te dienen. Wacht daarmee niet te lang, want je wilt natuurlijk voorkomen dat er een discussie over de terugwerkende kracht ontstaat. In dit geval waren de afspraken over de bevordering na het behalen van het diploma zwart op wit op papier gezet. Dat is niet altijd het geval, want de praktijk leert dat zulke toezeggingen nog wel eens mondeling gedaan worden. Dat maakt de bezwaarprocedure er niet makkelijker op. Tip: zorg dat gemaakte afspraken op schrift gesteld worden, ondertekend door de betreffende commandant.

Afloop

De medewerker schakelde de hulp van een VBM-jurist in. Het is uiteindelijk alsnog gelukt de bevordering rond te krijgen. Met als gevolg dat ook het salaris met terugwerkende kracht uitbetaald zal worden. Maar dat had wel de nodige voeten in de aarde. Daarom: voorkomen is beter dan genezen. Kom dus gelijk in actie als een toezegging niet wordt nageleefd!  

Op bezoek bij het Nederlandse F-35-detachment in Polen

Met 8 F-35’s en 170 man personeel bewaakt de Koninklijke Luchtmacht vanuit Polen het luchtruim aan de oostflank. Daarnaast wordt er intensief met bondgenoten getraind. De F-35’s zijn op de Poolse vliegbasis Malbork gestationeerd en kunnen binnen enkele minuten opstijgen om een toestel te onderscheppen.

*BBTV-voorzitter Jean Debie (3e van rechts) bij een F-35 op vliegbasis Malbork 

De Commandant der Strijdkrachten (CDS) generaal Onno Eichelsheim bracht onlangs een werkbezoek aan het detachement van de KLu. De CDS nodigde de voorzitters van de vakbonden uit om mee te reizen. BBTV-voorzitter Jean Debie was aanwezig en sprak met de Nederlandse en Poolse defensiecollega’s ter plaatse over hun werkzaamheden. Het belang van zulke werkbezoeken is groot: hierdoor krijgen wij als vakbond een goed beeld van actuele defensieoperaties en het conflict aan de Europese oostgrens.

F-35 Lightning II-jachtvliegtuig

Het voorjaar is in zicht. Tijd om aan die strandkast te gaan werken. Oud-militair en oprichter van Defensiefit.nl Djack Littel geeft tips. ‘’Je hoeft jezelf echt niet iedere keer helemaal leeg te trekken.’’

Wanneer ben je zelf begonnen met de fitness-sport?
‘’Op vrij jonge leeftijd. Als kind had ik astma en bronchitis en last van zwakke enkels en knieën. Mijn dokter adviseerde me daarom om voor ‘veilige’ sporten te kiezen. Dus toen mijn vriendjes gingen voetballen  ̶  wat ik eigenlijk ook wilde, maar niet mocht  ̶  ging ik hardlopen en aan krachttraining doen. Ik wilde mijn zwakke gezondheid ombuigen en een fit, gezond lichaam krijgen. Langzaam groeide ik over mijn kinderziekten heen en zo rond m’n 18e was ik een van de fitste jongens van de sportschool. Toen ik ging opwerken voor Defensie, verschoof ik mijn focus van bodybuilding naar uithouding, duursporten en krachttraining.’’

Welke fitnessfabel mag van jou verbannen worden?
‘’Dat je elke workout alles zou moeten geven. Je hoeft jezelf echt niet elke keer helemaal leeg te trekken. Ik train zelf nu volgens 2 basisprincipes. De eerste is consistentie. Ik train 5 á 6 keer per week 30 tot 60 minuten per keer. Die momenten staan vast in mijn agenda en daar komt niets tussen. Afwisselend kracht, flexibiliteit en conditie. Mijn tweede principe is voortdurende, progressieve overload. Met andere woorden: als ik na bijvoorbeeld 3 dagen weer een krachttraining doe, moet er iets van een verhoging inzitten. Dus een setje extra, een kilo erbij, etc. Maar iedere keer helemaal tot het gaatje is echt niet nodig.’’

Welk voedingsschema hou je aan?
‘’Mijn motto is: eet voor energie. Je kunt je dagelijkse benodigde hoeveelheid berekenen op basis van je lengte, leeftijd en gewicht. Dat is een goede maatstaf, maar kijk daarnaast ook naar hoe je je voelt en of je energielevel op peil is. Drie van mijn maaltijden per week zijn exact hetzelfde, zodat ik nooit kan terugvallen in mijn energiebehoefte. Dagelijks eet ik 3000 calorieën, waarvan minimaal 300 gram koolhydraten, minimaal 150 gram eiwitten en rond de 80 gram vetten.’’

Waar bestaan je maaltijden uit?
‘’In de ochtend ga ik vooral voor eiwitten met kwark of yoghurt. In de middag eet ik meestal warm, zoals kip, rijst en broccoli. In de avond vaak Hollandse AVG (aardappelen, vlees, groenten). Deze ‘simpele’ basis houd ik zoveel mogelijk vast. Maar natuurlijk kun je variëren: als wij bijvoorbeeld ’s avonds pasta eten, zorg ik dat ik in eerdere maaltijden meer eiwitten binnenkrijg. Ik kijk per dag wat het totaalplaatje aan voedingsstoffen oplevert.’’

Wat is jouw cheat meal?
‘’De standaard die ik aanhoud is 6 staat tot 1: na 6 dagen gezond eten, mag ik 1 keer los. En daarom noem ik het ook reward meal in plaats van cheat meal. En mijn reward bestaat nog altijd uit de marine-klassieker Blauwe Hap (een Indische rijsttafel met alles erop en eraan, red.).’’

CV Djack Littel
• Officiersopleiding KIM
• Praktische opleiding tot officier der mariniers (POTOM)
• Engelse commando-opleiding
• Opleiding tot Mountain Leader (UK)
• Pelotonscommandant C-Squadron NLMARSOF
• Verschillende uitzendingen naar onder meer Afghanistan en Afrika
• Docent Krijgswetenschappen (o.a. op het KIM en de KMA)
• Ondernemer en oprichter Defensiefit.nl

Gebruik jij voedingssupplementen?
‘’Mijn dagelijkse voeding is mijn benchmark. Van daaruit ga ik kijken of ik aanvulling nodig heb. Zo eet ik in de winter wat minder groene groentes. Om dat te ondervangen, neem ik wat meer magnesium. Daarnaast drink ik elke dag een green bullet; een shake van fruit, melk, water en bladspinazie. Daar hou ik het bij en zo simpel moet het ook zijn. Als je goede voeding inneemt, hoef je niet allerlei potten met supplementen aan te schaffen.’’

Welke fitnessgoeroe inspireert jou?
‘’Ik volg online verschillende sportcoaches. Vik Hawksley is er een van. Hawksley traint heel compleet op kracht en lenigheid, waarbij hij zijn hele lichaam inzet. Zelf deed ik dat nauwelijks omdat de focus altijd lag op functionele militaire trainingen. Dus recht toe recht aan sterk worden en zo snel mogelijk kunnen hardlopen. Mijn lichaam is daardoor behoorlijk statisch en ‘stijf’ geworden. De laatste jaren richt ik me meer op de volledige potentie van het lichaam. Hawksley doet bijvoorbeeld squats met gewichten en dan volledig ass to the grass; dus helemaal naar de grond. Dat is in het begin echt zwaar, want je stretcht er spiergroepen mee die je normaal nauwelijks traint. Door zo te trainen werk je aan je flexibiliteit. Je spieren worden langer en ze doorbloeden beter, waardoor je energieniveau omhoog zal gaan. Minder focus dus op statische training en korte spieren, en meer gericht op een soepel, allround fit lichaam.’’

Trainen met eigen lichaamsgewicht of apparaten in de gym?
‘’Voor mij altijd een combinatie van beide. In de sportschool train ik met de ‘klassiekers’: de stang, dumbbell, machines en kabels. Daarna train ik met eigen lichaamsgewicht dezelfde spiergroepen. Dus eerst progressief trainen met gewichten en vervolgens functioneel trainen met lichaamsgewicht. Het beste van beide werelden.’’

Wat is jouw all-time favoriete workout?
‘’Dat zijn de 4 oefeningen die ik ook in mijn boek Defensiefit Methode beschrijf: de push, pull, legs en core. Push staat voor push-up, altijd mijn favoriet gebleven. De push-up laat je ook meteen weten waar je staat: als je ‘m vaak doet, boek je snel vooruitgang. En als je het even niet doet, word je gelijk keihard afgestraft. Pull staat voor optrekken aan de stang (de strict pull-up, bovenhands, kin boven de stang), een oefening die al lang meegaat en nog altijd bij de meeste krijgsmachtdelen wordt uitgevoerd. Ik zorg altijd dat ik er 8 kan. Voor deze oefening kun je aanleg hebben, maar je kunt er ook goed op trainen om er meer te kunnen. Legs staat voor squats. Het is daarbij belangrijk dat je op techniek goede squats uitvoert. Dus niet vooroverhellen of je knieën verkeerd belasten. Een goede squat met gewicht in je nek is een heel complete oefening; als er iets niet lekker zit in je lichaam krijg je gelijk een seintje. Core staat voor sit-ups. Doe je deze oefening geregeld dan boek je veel progressie. En tegelijkertijd: op een gegeven moment gaan je buikspieren branden en dan kun je niet verder. Zelfs met een hoop wilskracht, voel je het einde van je kunnen aankomen. Op=op, en daarmee is de sit-up ook een heel pure workout.’’

Wat is de sleutel tot succes voor een fit lichaam?
‘’De SET-methode is de ultieme basis om fit te worden én blijven. SET staat voor: slapen, eten, trainen. Slaap is je rust en herstel. Voeding is je brandstof. En training is de inspanning en het leveren van prestaties. Als 1 van deze elementen niet optimaal is, zal het gewenste resultaat niet komen. Als je wil groeien en fitter of sterker wil worden, moet je net zo lang aan die 3 knoppen draaien totdat ze zó zijn afgesteld dat de uitkomst optimaal is.’’

Verder lezen of meer info?
Djack Littel schreef meerdere boeken over fysieke training, mindset en focus, waaronder Aanvalsplan, Defensiefit Methode en Beastmode. Op zijn website Defensiefit.nl kun je terecht voor inspirerende podcasts. Checks ook Djacks Insta-account voor workout-tips: @djacklittel.

Een militair was op Curaçao geplaatst en huurde daar een woning. Na enige tijd bleek deze woning allerlei gebreken te hebben die door de eigenaar niet werden opgelost. Daarom is hij met zijn vrouw en jonge kinderen naar een andere woning verhuisd. Bedrijfsmaatschappelijk Werk Defensie heeft aangegeven dat deze verhuizing noodzakelijk was (zo zat er o.a. schimmel in het huis, die een gevaar voor de gezondheid van het gezin veroorzaakte).  

Na de lokale verhuizing werd de eigen bijdrage in de woninghuur ineens verhoogd van 10% naar 17%.

De eigen bijdrage wordt berekend op basis van jouw bezoldiging en de voor het gebied geldende 'duurtecorrectie'. De eigen bijdrage is dus inkomensafhankelijk.

De militair begreep niets van het besluit van Defensie om de eigen bijdrage te verhogen naar 17%. Ook wij vonden het onlogisch en onnavolgbaar. Tijdens de bezwaarprocedure die juristen van de BBTV aanspanden, deed de hoogste bestuursrechter (toevalligerwijs) in een vergelijkbare zaak een bindende uitspraak. De rechter stelde Defensie in die zaak in het ongelijk. Dat betekende dat óók voor de militair die wij bijstonden de eigen bijdrage werd teruggedraaid naar 10%.

Eigen bijdrage: is het nou 10% of 17%?

Als je in het buitenland wordt geplaatst en in Nederland een eigen woning hebt, lopen de kosten voor jouw huis hier gewoon door.

Ten aanzien van woninghuur in het buitenland geldt een eigen bijdrage van 17% in de woninghuur. Deze is 10% als diegene vanuit een eigendomswoning met een tegemoetkoming in de verplaatsingskosten is verhuisd naar het buitenland en hij gedurende zijn plaatsing, een deel van die plaatsing, of een aansluitende nieuwe plaatsing in het buitenland deze eigendomswoning aanhoudt en die woning niet verhuurt of ter beschikking stelt aan een ander dan een van de eigen- stief- of pleegkinderen van de defensieambtenaar.

Dat is anders als je jouw huis gaat verhuren of ter beschikking stelt aan derden (behalve bij eigen, stief- of pleegkinderen). Dan geldt er wel een eigen bijdrage van 17%. Heb je geen eigen woning in Nederland? Dan betaal je een eigen bijdrage in de huurkosten van 17% tijdens je buitenlandplaatsing.

In bovenstaande casus handelde Defensie dus onrechtmatig door de eigen bijdrage na verhuizing op te hogen. Want een verhuizing op het eiland zelf heeft geen invloed op de hoogte van de eigen bijdrage. Defensie had een verkeerde uitleg gegeven aan artikel 13, zevende lid van het Voorzieningenstelsel buitenland defensiepersoneel (VBD). Gelukkig won de aanhouder – wij dus – en werd het besluit herzien.

Leg contact met DCIOD

Sinds de uitspraak van de rechter lijkt Defensie erop toe te zien dat de regeling correct wordt uitgevoerd. Militairen kunnen dus besluiten om lokaal te verhuizen, zonder te vrezen dat hierdoor de verlaagde eigen bijdrage verloren gaat. Het is overigens wel raadzaam om bij veranderingen in de persoonlijke situatie eerst contact te leggen met het Dienstencentrum Internationale Ondersteuning Defensie (DCIOD) om de mogelijke gevolgen samen te bespreken.

Ben jij tijdens je huidige buitenlandplaatsing lokaal verhuisd en betaalt je nog steeds een verhoogde eigen bijdrage van 17%? Dan raden we je aan om bij DCIOD een schriftelijk verzoek in te dienen om die verhoging ongedaan te maken. Advies nodig? Neem contact op met onze Helpdesk.

Heb jij de zogenoemde ‘vink’ al gezet om je vakbondscontributie uit te ruilen? Door je contributie uit te ruilen wordt je brutosalaris verlaagd met het bedrag dat al aan contributie betaald is. Je ontvangt het bedrag vervolgens netto bij je salaris. Dit leidt tot een belastingvoordeel. Dat scheelt toch weer een paar euro per maand!

Hoe vraag ik een uitruil aan?

Ga naar DIDO om een declaratie in te dienen. Dit kan via Selfservice > Alle apps > Salaris en Vergoedingen > Declaraties. Klik op ‘Toevoegen’ links onderin je scherm om de uitruil vakbondscontributie aan te vragen.

Volg vanaf daar de volgende stappen:

1. De datum wordt automatisch voor je ingevuld. Dit is de datum van de aanvraag (deze kun je niet veranderen).

2. Selecteer bij Hoofdcategorie > ‘Cafetariamodel Defensie’.

3. Selecteer bij Kostencategorie > ‘Vakbondscontributie’.

4. Vul in bij Toelichting > ‘Uitruil vakbondscontributie’ en klik op ‘Volgende’.

5. Bij het tabblad ‘Gerelateerd feit’ kun je zien of je al eerder hebt uitgeruild. Je kunt niet
selecteren waartegen je wil uitruilen. Dit is altijd tegen het brutosalaris. Bij het
uitruilen kun je de maand december selecteren. Dan regel je het gelijk voor het hele jaar!

6. Controleer op het volgende tabblad je aanvraag op juistheid en volledigheid. Het invullen van de
‘Toelichting’ is niet verplicht. Klik op ‘Volgende’ rechts onderin.

7. Er verschijnt een pop-up (‘Verklaring’). Lees deze door en klik op ‘Akkoord’.

8. De betaling is nu geautoriseerd. Klik op OK om de aanvraag af te ronden.

Wanneer moet ik uitruilen?

In de maand januari kun je niet uitruilen. Daarna kan het op ieder moment. Doe het in ieder geval niet later dan 30 november (uiterste deadline), dan wordt je registratie nog mooi meegenomen.

Het huidige Arbeidsvoorwaardenakkoord (ook wel: 'cao') loopt eind 2023 af. Eerder vroegen wij of jij suggesties hebt voor de onderhandelingen voor een volgende cao.

Maar we willen ook graag op bepaalde momenten kunnen 'sparren' over dit onderwerp. Daarom willen we een Adviesgroep Arbeidsvoorwaarden oprichten. Deze Adviesgroep wordt ingesteld als er voldoende animo voor is, vanuit alle hoeken van de organisatie, zodat alle groepen vertegenwoordigd zijn.

Wil jij hier wel aan meewerken?

Reageer voor 15 maart aanstaande via: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Welk onderwerp móet volgens jou op tafel bij de onderhandelingen voor nieuwe arbeidsvoorwaarden? De cao voor defensiepersoneel (eigenlijk: arbeidsvoorwaarden-akkoord) loopt eind 2023 af.

De BBTV wil vóór 1 januari 2024 een nieuw akkoord sluiten, dat daar direct op aansluit.

Wat vind jij als BBTV-lid belangrijk? Laat het ons weten! Wij horen het graag. Daarom het verzoek: geef aan welke onderwerpen voor jou belangrijk zijn om mee te nemen in de onderhandelingen met Defensie. Verzoek: maak dit vóór 15 maart 2023 aan ons kenbaar, via e-mail: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Dan kunnen wij jouw inbreng eventueel meenemen bij het opstellen van onze inzetbrief. Die inzetbrief is de start van de onderhandelingen. Bedankt alvast voor jouw input!

Interview krijgsmachtadjudant

Adjudant Rob van Haastrecht werd na een veelzijdige, operationele loopbaan – die zich uitstrekte van De West tot LO/Sport en van POTOM-instructeur tot NLMARSOF – de hoogste onderofficier van Defensie: krijgsmachtadjudant. In deze functie is hij de schakel tussen de CDS en de onderofficieren en manschappen. XRcise sprak adjudant Van Haastrecht in zijn werkkamer op het Haagse Ministerie van Defensie.

Wat heeft u het meest verbaasd in Den Haag, tussen de defensieambtenaren en krijgsmacht-top?

‘’Toen ik operationeel geplaatst was, had ik het nooit zo in de gaten: maar uiteindelijk is Defensie natuurlijk een instrument van de politiek. Wat me echt verbaasd heeft, is wat er allemaal voorafgaat aan het uitzenden van een eenheid. Daar zijn hele volksstammen bij betrokken. Er moet heel breed draagvlak voor een uitzending komen, ook internationaal. Wat me ook opviel, is dat er hier veel met papier geschoven wordt, haha. Maar goed, dat hoort natuurlijk gewoon bij een ministerie. Maar neem van mij aan; in Den Haag weten ze echt wel wat er leeft en speelt onder onze militairen.’’

Hoe maakt u de vertaalslag van Den Haag naar de manschappen en onderofficieren in het land?

‘’Ik hoop tijdens mijn werkbezoeken duidelijk te kunnen maken waarom bepaalde beslissingen wel of niet genomen worden. Vooral over beleid dat collega’s echt raakt, zoals het salaris of arbeidsvoorwaarden. Ik hoor wel eens: ‘regel dat even en doe er gewoon wat geld bij’. Maar de realiteit is natuurlijk dat de politiek bepaalt hoeveel het Ministerie van Financiën aan Defensie mag uitkeren. En daarnaast zijn de geldstromen gescheiden: er worden geen vliegtuigen aan de grond gehouden om bijvoorbeeld de salarissen te verhogen. Over dat soort zaken ga ik in het land het gesprek aan. Maar andersom geldt hetzelfde; ik zie het ook als mijn taak om de stem van de werkvloer hier in Den Haag te laten horen.’’

Defensie is onlangs begonnen met het verstrekken van het interim-GVT. Hoe verloopt dat proces in uw ogen?

‘’Het hele project DOKS (Defensie Operationeel Kleding Systeem) heeft veel te lang geduurd, daar moeten we gewoon eerlijk over zijn. De nieuwe gevechtskleding had er al lang moeten zijn. Op oefening zie je soms een bij elkaar geraapt allegaartje van Woodland en VOSS-uitrusting met NFP-camouflage. Daar moet het interim-GVT nu voorlopig een einde aan maken. Kleding is emotie en je uniform is een deel van je identiteit. Daarom hebben we ook flink druk gezet op de uitrol van het interim. Eenheden die nu gepast hebben, krijgen het pak ASAP geleverd. Nieuwe leveringen gaan nog wel via het KPU-magazijn, maar worden zo snel als mogelijk naar de eenheid doorgezet. Zo willen we de druk op de ketel houden.’’

Defensie en de bonden bereikten onlangs een arbeidsvoorwaardenakkoord. Welke reacties op het akkoord vangt u op de werkvloer op?

‘’Ik hoor overwegend positieve geluiden. Er is financieel het nodige gerepareerd en dat was hoog tijd. Met name de lagere rangen kregen gewoon slecht betaald voor hun werk. Dat is gelukkig verbeterd en ook het verouderde loongebouw gaat nog op de schop. Daarnaast hebben we nu wel met inflatie en stijgende prijzen te maken. Dat treft ook (jonge) militairen. Wij maken ons hard om komende tijd extra aandacht te besteden aan geldzorgen en schuldhulpverlening. In onze podcast PLATOON willen we met onderofficieren bespreken hoe je signalen van collega’s met geldproblemen opvangt en hoe je hen de juiste hulproute kunt wijzen. Geldzorgen moeten bespreekbaar zijn. Vóór het bereiken van het cao-akkoord heb ik schrijnende verhalen gehoord over manschappen die hun benzine niet meer konden betalen, en daarom maar in hun auto gingen slapen naast de kazerne. Dat doet mij pijn. Het is aan ons allemaal om daar alert op te zijn. Defensie heeft intern een heel professioneel vangnet dat hulp kan bieden en zo’n collega echt weer goed op weg kan helpen.’’

Mentale gezondheid onder militairen vindt u een belangrijk thema. Wat heeft Defensie op dat vlak verbeterd afgelopen tijd?

‘’Fysieke en mentale gezondheid zijn voor mij onlosmakelijk met elkaar verboden. Vroeger was er maar weinig aandacht voor de mentale component. Daarin hebben we gelukkig een inhaalslag gemaakt. Zo wordt er nu in de opleidingen aandacht besteed aan stressmanagement – hoe herken je stress bij jezelf? En wat moet je dan vervolgens doen? Ook in trainingen voor militaire leiders is er meer ruimte ingericht voor mentale zorg – hoe herken ik psychische problematiek in mijn peloton of geweergroep? Wat kan ik daaraan doen? Daarnaast zijn er ook allerlei platforms bijgekomen, zoals KNAK bijvoorbeeld. KNAK is opgericht door sergeant der mariniers Robin Imthorn en Marechaussee-teamleider Renaldo Ishaak. Op dat platform, dat wij als Defensie steunen, wordt zichtbaarheid gegeven aan mentale gezondheid en PTSS. Dit soort projecten en initiatieven probeer ik altijd een goede duw in de rug te geven, ook op de NOOC (Nationale Onderofficiers Conferentie) bijvoorbeeld. Hoe meer aandacht ervoor is, hoe beter. Zo wil ik nog voor mijn FLO (functioneel leeftijdsontslag) volgend jaar een seminar over mentale gezondheid organiseren.’’

CV Rob van Haastrecht

1988 Mariniersopleiding - Van Ghentkazerne

aansluitend plaatsing Doorn

diverse opleidingen, zoals para-, berg- en wintertraining

1992 Uitzending Cambodja

1993 Opleiding Bijzondere Bijstandseenheid (BBE)

1994 Uitzending voormalig Joegoslavië

1995 Onderofficiersopleiding

1996 Opv. Ploegcommandant BBE, vuurwapendocent, diverse uitzendingen

1998 Baksmeester Initiële Mariniersopleiding

aansluitend de opleiding Instructeur Fysieke Training en Sport

en baksmeester bij de POTOM

2003 Geweergroepscommandant 3^e MARNSBAT op Aruba

aansluitend commandant boardingteam drugsbestrijding

2006 Instructeur POTOM

2008 Opv. pelotonscommandant bij NLMARSOF

2010 Adjudant bij 2^e MARNSBAT

aansluitend Chef der Equipage in Kunduz, Afghanistan

2013 Chef Opleidingsafdeling MOC

2016 Korpsadjudant Korps Mariniers

2020 Krijgsmachtadjudant

Het personeelstekort blijft erg groot. Momenteel staan er 8.800 vacatures bij Defensie open. Hoe moeten we het tekort te lijf gaan?

‘’Er moet meer bewustwording over de krijgsmacht komen in de maatschappij. We moeten geen organisatie zijn waar jongeren heengaan die even niet weten wat ze willen. Defensie moet echt een morele keuze worden; een organisatie waar je heengaat om je voor een aantal jaar in te zetten voor je land. Dat moeten we via campagnes duidelijk gaan maken. Ja, bij Defensie word je gevormd, kun je opleidingen volgen en zie je wat van de wereld. Maar het moet daarnaast een bewuste keuze worden, zeker in deze tijden waarin vrijheid niet vanzelfsprekend is. Je moet als jonge Nederlander het gevoel krijgen dat je aan die vrijheid wil bijdragen. En wij moeten als organisatie vervolgens laten zien dat we trots zijn op de mensen die de keuze gemaakt hebben om militair te worden.

Om het tekort tegen te gaan moeten we ook vol inzetten op behoud van (goed) personeel. We moeten goed werkgeverschap laten zien en mensen ontwikkelkansen geven. Daar zie ik ook een rol weggelegd voor de onderofficier, die zijn mensen kan stimuleren een loopbaan binnen de krijgsmacht uit te zetten.’’

U bent bij veel verschillende defensieopleidingen betrokken geweest. Wat maakt iemand tot een goede militaire opleider?

‘’Je moet goed kunnen differentiëren. In een klas van 20 mensen zitten ontwikkelingsverschillen. De ene cursist loopt wat voor op een ander met bijvoorbeeld navigatie-skills, en een ander loopt weer achter op fysiek vlak. Als je daar oog voor hebt en ieder individu kunt prikkelen of uitdagen naar een niveau hoger te komen, ben je een goede opleider. Daarnaast moet je als instructeur een groep kunnen smeden en de cursisten een bepaalde attitude kunnen bijbrengen. Opleiden is echt een vak, waarbij veel meer komt kijken dan alleen vormen en drillen. Als instructeur ben je ook coach, ontwikkelaar en mentor. En zo moeten we het vak ook benaderen.’’

Volgend jaar gaat u met FLO. Wat zijn uw plannen?

‘’Dat weet ik nog niet precies. Ik mag in ieder geval niet te veel thuis komen zitten van mijn vrouw. Ik speel sinds een paar jaar met veel plezier golf, dus misschien word ik wel Marshall. Kan ik daar mooi iedereen in de gaten houden en een beetje de orde bewaken, haha.’’