De nieuwe oorlogsfilm Do not hesitate is de Nederlandse inzending voor Beste Internationale Film voor de Oscars van 2022. Do not hesitate is een indringende psychologische thriller, waarin drie jonge militairen worden uitgezonden naar het Midden-Oosten. De acteurs hebben geen defensie-achtergrond, en kregen daarom maandenlang de tijd om zich op hun militaire rol voor te bereiden. Maar hoe maak je van acteurs ‘echte’ militairen? XRcise interviewde aanstormend acteur Joes Brauers (22), die een van de hoofdrollen vertolkt.
Gefeliciteerd, de film is in première gegaan en staat op de longlist voor de Oscars. Hoe heb je de afgelopen tijd beleefd?
Joes: ‘’Ja, echt geweldig. De film wordt goed ontvangen in de pers en door het publiek (Do not hesitate krijgt in de meeste grote kranten 4 sterren, red.). Daar ben ik oprecht heel blij mee. Tegelijkertijd baal ik ook dat de corona-maatregelen nu veel mensen buiten de bioscoop houdt. Maar de eerste reacties zijn lovend, en het maakt veel los, ook onder (families van) veteranen. Heel bijzonder om te zien.’’
Je kreeg van de regisseur vooraf de opdracht om in 10 maanden tijd te transformeren in korporaal Erik; de militair die je in de film speelt. Waarom vond hij dat belangrijk?
‘’Regisseur Shariff Korver zei: kom na de voorbereidingsperiode niet als ‘een militair’ op de set, maar als ‘militair Erik’. Hij vertelde met andere woorden dat ik geen ‘soldaatje moest gaan spelen’ in de film. Dat werkt niet. Omdat je als acteur zonder defensie-ervaring al zo veel moet leren over het militair-zijn, ben je snel geneigd om je alleen daarop te focussen. Maar dan vergeet je van de militair óók een mens te maken. Dan krijgt de rol geen karakter.’’
Hoe ben je je gaan voorbereiden?
‘’Op verschillende manieren. Ik ben flink aan kracht- en conditietraining gaan doen, om er fysiek als een fitte militair uit te zien. Ik kwam uiteindelijk 8 kilo in spiermassa aan. Maar we hebben ook met verschillende veteranen gesproken, om uit de eerste hand verhalen over uitzendingen te horen. Daarnaast hebben we veel filmmateriaal en documentatie van Defensie bekeken om te zien hoe de opleidingen in elkaar zitten, hoe militairen zich voorbereiden op een missie en hoe ze van een uitzending terugkomen. Ik heb uiteindelijk tientallen docu’s gezien, zoals ‘De uitverkorenen’ over het Korps Mariniers bijvoorbeeld. Ik keek dan wat voor soort jongens ik voorbij zag komen, wat hun drijfveren zijn, en hoe ze onderling communiceren. Maar ook wat voor type militair de opleiding haalt en welk niet en wat het nou eigenlijk betekent om ‘geschikt’ te zijn. Door goed te observeren, kon ik mijn personage langzaam vormgeven.’’
Je kreeg als voorbereiding ook een militaire training. Hoe zag dat eruit?
‘’De filmmaatschappij had een militair adviseur ingehuurd; oud-commando Wesley de Blij. Hij is als militair en beveiliger meerdere keren in Afghanistan geweest. Met hem hebben we wekenlang gerepeteerd om alle militaire handelingen in de film zo echt mogelijk te laten lijken. We hebben samen patrouilles gelopen, wapenhandelingen verricht en zelfs een kip geslacht tijdens een survivalinstructie. Vooral het omgaan met onze persoonlijke wapens was belangrijk, want die heb je natuurlijk de hele tijd om je lijf hangen in de film – net als in de realiteit. We hebben eindeloos met de wapens gelopen; hoe hou ik het vast, hoe maak ik het schoon, hoe zorg ik dat ik het wapen nevernooit op een van mijn maten richt. We moesten het bewustzijn ontwikkelen dat je áltijd weet waar je loop heen wijst.’’
Werd je na al die voorbereidingen ook langzaam de ‘militair Erik’, die je in de film wilde zijn?
‘’Het viel me op dat de jongens en meiden die voor Defensie gaan werken, op jonge leeftijd in een superprofessionele en gestructureerde organisatie terechtkomen. De discipline en toewijding die ze opdoen, zetten ze in om iets te betekenen voor de wereld, om anderen te helpen en om te kunnen ingrijpen tijdens noodsituaties. Die mindset wilde ik als belangrijkste eigenschap in mijn personage stoppen. Erik moest voor mijn gevoel écht iemand zijn met een sterk moreel kompas, die het verschil wil maken en daar ook naar handelt. Daarnaast had de scriptschrijver bedacht dat Erik ook drummer is. En om daar feeling mee te krijgen, ben ik drumlessen gaan nemen. Ik vond het idee goed gevonden van de schrijver, want het leger heeft, net als drummen, ook een soort ritmische structuur. Eriks manier van bewegen en motoriek lijken dan ook op die van een drummer, en daarom trommelt hij met z’n vingers overal op. Door die details kon ik het personage meer en meer gestalte geven.’’
In de film kom jij met twee collega’s (de militairen Roy en Thomas) vast te zitten in woestijngebied nadat jullie pantservoertuig het begeeft. Vervolgens breekt – zonder het plot weg te geven – de pleuris uit. Waar gaat de film volgens jou over?
‘’Wij, de drie jonge militairen, zijn goed getraind en helemaal klaar voor onze uitzending, maar komen tijdens een actie buiten de poort in een situatie terecht, die van alle training afwijkt, en we moeten improviseren. We zijn van de buitenwereld afgesneden en moeten volledig zelfstandig handelen. De film gaat over verantwoordelijkheid nemen, en over twijfel. In een crisissituatie krijg je als manschap orders en ligt de verantwoordelijkheid uiteindelijk niet bij jou, maar wat als dat ineens wel zo is, omdat er geen commandant of kader meer is? Wat doe je in nood, als je het zware gewicht van de juiste beslissing op je schouders voelt drukken? Daar gaat de film in mijn ogen over.’’
Lees het volledige interview in de volgende XRcise (nummer 139, verschijningsdatum 24 december).
De film Do not hesitate draait na de lockdown weer in de bioscopen.