Op 31 mei hebben de staatssecretaris van Defensie en de vakbonds-onderhandelaars een resultaat bereikt over een verbetering van de arbeidsvoorwaarden van het defensiepersoneel. Niet zomaar een verbetering; aan de defensiemedewerkers wordt een in meerdere opzichten geweldig mooi pakket aan afspraken voorgelegd. De VBM en BBTV zijn zeer tevreden en willen dat zichtbaar maken door met een positief advies de achterbanraadpleging te starten.
De afspraken die in de concepttekst staan zijn in meerdere opzichten bijzonder.
De onderhandelaars hebben overeenstemming bereikt over diverse onderwerpen. Wij willen er hier enige highlighten:
-Het (concept-)arbeidsvoorwaardenakkoord heeft een looptijd van 3 jaar. Start 1 januari 2021 – sluit dus naadloos aan bij het aflopen van het vorige akkoord – en eindigt 31 december 2023.
-De lonen van het defensiepersoneel stijgen in drie stappen. De eerste stijging vindt (met terugwerkende kracht naar) 1 januari 2021 plaats en bedraagt 1,7%. De tweede stijging vindt plaats op 1 januari 2022. Deze stijging bedraagt 2,95%. De derde stijging vindt plaats op 1 januari 2023 en bedraagt 3,65%. Bij deze laatste stijging is er sprake van een bijzonderheid. Op 1 januari 2023 wordt ook de aanpassing aan het huidige bezoldigingsstelsel ingevoerd. Deze invoering heeft als zodanig een positief effect. Dat wordt versterkt door de procentuele verhoging van 3,65% daar overheen te laten lopen.
-Naast de structurele verhogingen is er een historisch hoge eenmalige uitkering afgesproken van 1750 euro.
-Beide veranderingen werken op de gebruikelijke wijze door naar diverse groepen post-actieve defensiemedewerkers, waarvan de UGM-ers het grootste deel vormen.
Bezoldigingsstelsel
Op 1 januari 2023 wordt het bestaande bezoldigingsstelsel van militairen vervangen door een nieuw stelsel. Daarmee wordt invulling gegeven aan de intentie en latere afspraken in eerdere arbeidsvoorwaarden-akkoorden.
Het onder woorden brengen van wat de exacte effecten van de introductie van de nieuwe salaristabel zal zijn, is erg ingewikkeld. Al was het maar omdat deze effecten niet voor alle groepen hetzelfde zijn. Er zijn verschillen tussen militairen van verschillende krijgsmachtdelen, tussen militairen van verschillende rangen, en zelfs tussen militairen van dezelfde rang.
Er zijn echter wel duidelijke lijnen te schetsen.
In de eerste plaats wordt er voortaan een onderscheid gemaakt tussen militairen in initiële opleiding en militairen op functie. Voor militairen op functie wordt de minimale bezoldiging in de nieuwe tabel 14 euro per uur oftewel 2310 euro per maand. Zoals hiervoor al opgemerkt gaat daar de loonsverhoging op 1 januari 2023 nog overheen.
In de tweede plaats zijn de tabellen zo vorm gegeven dat militairen in de laagste rangen een groter financieel voordeel gaan ontvangen dan militairen in hogere rangen.
In de derde plaats is er voortaan geen verschil in bezoldiging meer tussen militairen van verschillende krijgsmachtdelen, die op een vergelijkbaar zware functie werken.
In de vierde plaats wordt het aantal stappen, periodieken teruggebracht. Per rang is de hoogste trede maximaal trede 11. Er is voortaan geen max-max sprong meer.
In de vijfde plaats blijven militairen in beginsel elk jaar een salarissprong maken op een klikmoment, dat bepaald wordt door het moment van overgang van de opleidingstabel naar de salaristabel.
Voor nieuw instromende militairen, die tijdelijk als soldaat, matroos, korporaal en sergeant dienen, betekent de introductie van de nieuwe salaristabellen dat zij over hun dienperiode er zo’n 10% op vooruitgaan. Dat geldt ook voor de vergelijkbare groep officieren. Militairen die langer in dienst blijven, nemen deze verbetering mee in de rest van hun carrière.
Burgermedewerkers van Defensie ontvangen uiteraard de hiervoor genoemde loonontwikkeling. Voor vele burgermedewerker van defensie komt daar nog een extra verbetering bij. Ook voor burgermedewerkers gaat de ondergrens van 14 euro gelden als zij 22 jaar zijn. Zittende medewerkers in de schalen 3 tot en met 7 krijgen 1 periodiek extra. Verder wordt aan die schalen 1 periodiek toegevoegd, waardoor ook de medewerker die al op zijn/haar maximum zit een extra stap kan maken.
Militairen die op dit moment al in dienst zijn worden bij de introductie van de nieuwe salaristabel van de bestaande tabel naar de nieuwe overgebracht. Dat gebeurt op een wijze die invulling geeft aan de in het verleden gemaakte afspraak dat niemand er op achteruit mag gaan. Zij die daarvoor bevreesd waren of zijn, moet dit comfort geven. De toekomst ziet er echter feitelijk veel beter uit. Als de nieuwe bezoldigingstabel door de aangebrachte veranderingen een verbetering bevat ten opzichte van de huidige bedragen, dan geldt die uiteraard ook voor degene die wordt overgebracht.
Uit het vorig jaar door de defensiemedewerkers verworpen “maximaal haalbare pakket” zijn meerdere onderwerpen gehaald die – aangepast – in het voorliggende resultaat terugkeren.
Twee onderwerpen willen we graag extra toelichten:
-In het “maximaal haalbare pakket” zat een aanpassing van de tegemoetkoming voor woon- werkverkeer. De systematiek – werken met forfaitaire bedragen en pro rato - keren terug. Thans wordt de tegemoetkoming echter bij gebruik van eigen vervoer naar 19 cent gebracht. Ongeacht of er sprake is van een niet of moeilijk met openbaar vervoer bereikbare locatie of niet. Thans wordt er een tegemoetkoming geïntroduceerd voor de medewerkers die naast een weekendreis ook een midweekreis maakt. Thans wordt de eigen bijdrage voor medewerkers die de NS-businesskaart alleen voor zakelijk reizen gebruiken, afgeschaft.
-Medewerkers die thuiswerken krijgen recht op een thuiswerkvergoeding en een (aangepaste) internetvergoeding.
In het “maximaal haalbare pakket” was een paragraaf gewijd aan een uitwerking voor defensiemedewerkers van de afspraken in het pensioenakkoord over duurzame inzetbaarheid.
Mede op basis van kritische signalen die er in de loop van de tijd kwamen uit de groep ‘medewerker met een FLO-functie’ zijn in het resultaat meer concrete maatregelen opgenomen, die tegemoet moeten komen aan die kritiek. Zo krijgen zij het recht om langer door te werken (op eigen functie) en wordt de als rigide ervaren bijverdienregel versoepeld.
In het resultaat zitten niet alleen afspraken die betrekking hebben op wat zou kunnen worden omschreven als harde arbeidsvoorwaarden. In het pakket zitten ook afspraken die slaan op een bredere vernieuwingsagenda en organisatieverandering.
Het onderhandelaarsresultaat
Hierboven hebben we geprobeerd om een korte samenvatting te geven van de belangrijkste afspraken in het resultaat. Als je het complete onderhandelaarsresultaat wil nalezen dan kan dat op de VBM-website (onderaan de pagina; daar vind je tevens alle bijlagen). Je zult dan ook gelijk zien dat elke poging tot samenvatten gebaseerd is op keuzes en dat details onderbelicht blijven.Toch raden wij je aan de komende tijd de moeite te nemen om de teksten door te nemen.
Digitale Trivizier en stemcode
Zoals gebruikelijk zullen de leden van de VBM en BBTV op het huisadres een brief ontvangen met een stemcode, die zij kunnen gebruiken om hun opvatting over het resultaat kenbaar te maken. In de week van 8 juni 2022 zal er ook een digitale Trivizier worden uitgebracht, waarin wij het resultaat in het algemeen en de onderdelen van het resultaat in het bijzonder verder zullen toelichten.